Sobański Michał (1858-1934)

Michał Maria Kamil Kazimierz Sobański h. Junosza urodził się w 15 lipca 1858 r. w Wasylówce na Podolu. Hrabia, właściciel ziemski, działacz religijny i filantrop. Był synem hr. Feliksa Hilarego Michała i Emilii hr. Łubieńskiej. Ojciec był znanym działaczem społecznym i charytatywnym, filantropem. 

7 lutego 1889 r. poślubił w Krakowie Ludwikę Marię hr. Wodzicką, córkę Henryka i Teresy Karoliny księżnej Sułkowskiej. Przed ślubem poprosił narzeczoną aby odbyła rekolekcje u jezuity o. Mariana Morawskiego. Rok po ślubie urodził się pierworodny syn Felix. Michał Sobański chcąc podziękować Matce Bożej za narodziny syna i zdrowie żony poszedł pieszo z Warszawy do Częstochowy. Jako wotum dziękczynne za otrzymane łaski przekazał 29-karatowy żółty brylant, który umieszczony został w koronie Matki Bożej Częstochowskiej. Niestety w 1909 klejnot, wraz z koronami został skradziony. W 1898 urodził się syn Antoni, a w 1891 córka Teresa.

Kształcił się u jezuitów w Tarnopolu, studia prawnicze skończył na uniwersytecie w Dorpacie. W 1882 rozpoczął administrowanie majątkiem w Obodówce, najpierw pod okiem ojca, a od 1905 samodzielnie. Wtedy też z wielkim zaangażowaniem zajął się pomocą bliźnim. W czasie epidemii dyfterytu, gdy brakowało pracowników służb medycznych opanował zasady pierwszej pomocy przy tej chorobie i obchodził domostwa niosąc pomoc. W 1909 po śmierci brata, objął w zarząd majątek Guzów, w imieniu Antoniego – małoletniego syna i spadkobiercy.

Posiadany majątek pozwalał na realizację wielu projektów, m.in: w Kijowie wybudował ochronkę dla kilkuset polskich dzieci, w 1911 na Woli w Warszawie wybudował ochronkę dla kilkuset dzieci, przekazał na rzecz Szkoły Głównej Gospodarska Wiejskiego w Warszawie folwark Chylice jako stację doświadczalną.

Finansował Schronienie dla paralityków w Warszawie, które ufundował jego ojciec, oraz gimnazjum katolickie również założone przez ojca, a następnie rozbudowane do trzystu miejsc przez Michała. Fundował stypendia w seminariach i gimnazjach.

Po wybuchu I wojny ofiarował 100 tyś. rubli na cele Czerwonego Krzyża, należał do grona osób wspierających Polski Komitet Pomocy Sanitarnej. W 1915 r. zorganizował w pałacu w Guzowie szpital polowy, oraz drugi w Warszawie na Pl. Bankowym. Pałac w Alejach Ujazdowskich przeznaczył na tymczasowe schronienie dla bezdomnych. Po rewolucji bolszewickiej i utracie dóbr na Ukrainie przeniósł się z rodziną na stałe do Polski.

W 1921 r. został prezesem pierwszego Zjazdu Katolickiego w Warszawie. Był współtwórcą Akcji Katolickiej i jej prezesem w archidiecezji warszawskiej.

Michał Sobański zmarł 9 listopada 1934 roku w Guzowie. Został zgodnie z ostatnią wolą pochowany w grobie ziemnym na cmentarzu w Wiskitkach. Prochy hrabiego zostały przeniesione do kaplicy grobowej w 1976 r.

Grób, stan obecny

Galeria dokumentów i zdjęć

Źródła:

Elżbieta Sęczylas, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa 2007

Anna Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815–1915). Materiały do biogramów, Warszawa 2019 (pdf)

Benon Dymek, Fenomen rozwoju przemysłowego Żyrardowa, Rocznik Żyrardowski, t. IX, Żyrardów 2011

Polski Słownik Biograficzny, t. I-XXXIX, Warszawa–Wrocław–Kraków–Gdańsk (1932–1999) 

Kurier Warszawski, (gazeta codzienna) numery z lat 1821–1939

Tygodnik Ilustrowany, numery z lat 1823–1900 

www.palacwguzowie.pl

https://wielcy.pl

https://szukajwarchiwach.pl

https://metryki.genealodzy.pl

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl

https://crispa.uw.edu.pl

https://geneteka.genealodzy.pl

http://mbc.cyfrowemazowsze.pl

https://pl.wikipedia.org

http://zyrardow-miastojednejfabryki.pl 

www.mazowsze.hist.pl 

https://bcul.lib.uni.lodz.pl

https://polona.pl

https://www.familysearch.org/pl

Archiwum Państwowe w Grodzisku Mazowieckim

Archiwum Państwowe w Warszawie