Grabski Franciszek Wincenty (1785-1859)
Franciszek Wincenty Grabski h. Pomian urodził się 31 marca 1785 roku w Kamieńcu w par. Żychlin, zmarł 3 stycznia 1859 r. w Warszawie. Dziedzic dóbr Luszyn. Był synem Józefa Jana i Marianny z Grabskich. Rodzice nie byli ze sobą skoligaceni. Miał liczne rodzeństwo: Ludwik (1777), Maksymilian (1778), Weronika (1780), Zofia (1782), Teofil (1783), Aleksander Teofil (1793-1848), Tymoteusz Paweł (1797) i Tekla (1798).
Żonaty; 23 lipca 1820 roku w kościele w Łękach Kościelnych wziął ślub z Balbiną Katarzyną Górską h. Boża Wola (1794– 1848), córką Walentego i Katarzyny z Mikorskich. Ojciec był łowczym gostynińskim, dziedzicem dóbr Górki. Małżonkowie mieli czworo dzieci: Majol Ignacy (1821–74); Leokadia Eleonora (1822-23); Emilia (1825–86) oraz Antonina Pelagia (1827–1902).
Posesor dóbr Bryszki (1820-21) w pow. łęczyckim, posesor wsi Witów w latach (1823-27). W 1828 roku był dzierżawcą dóbr Luszyn i Kijanka. Wówczas dobra miały powierzchnię 50 włók chełmińskich. Wtedy w dobrach Luszyn był „dwór z ogrodem fruktowym, folwarkiem, lamusem, browarem, wolarnią,…, karczem dwie, dwadzieścia chałup…, kuźnią drewnianą, młynem wietrznym…”.
Około 1830 roku nabył Luszyn z przyległościami. W roku 1843 sfinansował odrestaurowanie kościoła w Luszynie, wówczas do świątyni została dobudowana krypta grobowa, w której pochowani zostali właściciele Luszyna. Był właścicielem Woli Stępowskiej, która wchodziła w skład dóbr Luszyn.
W 1834 roku dokupił 65 ha gruntu należącego do folwarku Działy. Za tę ziemię płacił miastu Osmolin czynsz dzierżawny w wysokości 437 zł. Dla podratowania budżetu miasta wpłacił czynsz za 20 lat, w sumie 8740 zł.
Przebudował stojący w Luszynie dwór na pałac w formie willi włoskiej z czworoboczną wieżą.
Franciszek Wincenty Grabski zmarł po długiej i ciężkiej chorobie 2 stycznia 1859 w Warszawie. 7 stycznia 1859 r. W kościele Kapucynów w Warszawie odprawione zostało nabożeństwo żałobne, a następnie zwłoki zostały przewiezione do grobu rodzinnego przy kościele w Luszynie.
Syn (Majol Ignacy) w prowadzonym kalendarzu zapisał „z dnia 2 na 3 stycznia 1859 o godzinie 11-ej po południu ojciec mój Franciszek Wincenty Grabski życie zakończył w Warszawie przy ul. Nowy Świat N° 121” oraz „Dnia 10 stycznia pochowano zwłoki Ojca mego w Luszynie przy kościele”.
Istnieją rozbieżności co do roku urodzenia Franciszka Wincentego Grabskiego: w akcie małżeństwa (23.07.1820) podany wiek wg metryki urodzenia 33 lata, co sugeruje rok urodzenia 1787; w akcie urodzenia córki (19.4.1827) podany wiek 42 lata, czyli 1785; w akcie urodzenia córki Leokadii Eleonory (29.10.1823) zapisano wiek 40 lat, co sugeruje rok urodzenia 1783.
Galeria dokumentów i zdjęć
Źródła:
A. Matuszewski, K. Kozłowska; Pacyna ocalić od zapomnienia; Pacyna 2019
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl
http://wielcy.pl
https://geneteka.genealodzy.pl
Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego 1828 nr 663
Kurjer Warszawski 1908 nr 94
Akt urodzenia par. Oszkowice 1827 nr 26
Kurjer Warszawski 1859 nr 5